Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Ιωάννης ο Χρυσόστομος
(Αντιόχεια 354; – Κόμανα, Πόντος 407).Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (398-404), από τους σημαντικότερους εκκλησιαστικούς ρήτορες όλων των εποχών και ο πολυγραφότερος από τους Πατέρες της Εκκλησίας. Αν και ορφάνεψε πρόωρα από πατέρα, ανατράφηκε με ιδιαίτερη φροντίδα από τη μητέρα του, Ανθούσα. Φοίτησε στην περίφημη σχολή του εθνικού σοφιστή Λιβάνιου, στον οποίο ο I. ο Χ. οφείλει την κλασική του παιδεία και τη γνωριμία του με τους μεγάλους ρήτορες της αρχαιότητας· αργότερα σπούδασε στη θεολογική σχολή του Διόδωρου (μετέπειτα επίσκοπος Ταρσού). Αφού διένυσε μια περίοδο περισυλλογής και άσκησης σε έρημο της Συρίας, χειροτονήθηκε διάκονος και αργότερα ιερέας (386). Στο διάστημα των έντεκα χρόνων που θήτευσε στην Αντιόχεια ανέπτυξε μεγάλη εκκλησιαστική δράση και απέκτησε τεράστια δημοτικότητα ως ιεροκήρυκας. Ο άκαμπτος όμως χαρακτήρας του και τα δηκτικά του κηρύγματα, τα οποία άφηναν σαφείς υπαινιγμούς για την άτακτη ζωή διαφόρων υψηλών προσώπων, τον έφεραν σε αντίθεση με τον πρωθυπουργό Ευτρόπιο, τις κυρίες της αυλής και τελικά με την ίδια την αυτοκράτειρα Ευδοξία, σύζυγο του Αρκαδίου. Ύστερα από μια σκηνοθετημένη δίκη (σύνοδος της Δρυός, 403), στο κατηγορητήριο της οποίας αρνήθηκε να απολογηθεί, ο I. ο Χ. καταδικάστηκε ερήμην, εκθρονίστηκε και εξορίστηκε. Ένας σεισμός, όμως, που έγινε εκείνο το βράδυ καταθορύβησε την Ευδοξία, η οποία ανακάλεσε αμέσως τον I. τον Χ. στην Κωνσταντινούπολη· λίγο αργότερα νέες προστριβές με την αυτοκράτειρα κατέληξαν στην οριστική απομάκρυνση του τολμηρού ιεράρχη από τον θρόνο του. Ο I. ο Χ. εξορίστηκε στην Κουκουσό της Αρμενίας, απ’ όπου με την πυκνή αλληλογραφία του επηρέαζε ακόμα τους οπαδούς του στην πρωτεύουσα. Έτσι, αποφασίστηκε η μεταφορά του στο μεθοριακό φρούριο της Πιτυούντας, κοντά στον Καύκασο, στη διάρκεια της οποίας εξαντλημένος από τις κακουχίες πέθανε. Το συγγραφικό έργο του I. του Χ. είναι επιβλητικό σε όγκο και ποιότητα, ενώ το περιεχόμενό του αφορά σε μικρό βαθμό δογματικά ζητήματα. Από τις πολυάριθμες θεολογικές πραγματείες του περίφημη είναι η Περί ιεροσύνης. Στις εκατοντάδες εξηγητικές ομιλίες του, που αφορούν διάφορα βιβλία της Παλαιάς και της Καινής Διαθήκης, εφαρμόζει την κατά γράμμα ιστορική ερμηνεία και αποκρούει την αλληγορική των Αλεξανδρινών ως «ληρωδίαν». Το πιο αξιόλογο μέρος της πνευματικής του προσφοράς είναι οι λόγοι του, στους οποίους άλλωστε οφείλεται και το επώνυμό του (Χρυσόστομος). Από τους λόγους αυτούς ξεχωρίζουν για την αττική τους διάλεκτο, τη δραματική τους ένταση και την πυκνότητα των νοημάτων οι 21 λόγοι Εις ανδριάντας (με αφορμή την καταστροφή των αυτοκρατορικών ανδριάντων από τους Αντιοχείς) και οι δύο λόγοι Προς Ευτρόπιον. Σώζονται ακόμη διάφορες επιστολές του, από τις οποίες ξεχωρίζουν εκείνες που απευθύνονται στη διακόνισσα Ολυμπιάδα. Έργο του είναι και το κείμενο της λειτουργίας που τελείται κάθε Κυριακή στους ναούς. Η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις 13 Νοεμβρίου και την ανακομιδή των λειψάνων του στις 27 Ιανουαρίου. Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ένας από τους μεγαλύτερους εκκλησιαστικούς ρήτορες, σε ψηφιδωτό του 10ου αι. (Ναός της Αγίας Σοφίας, Κωνσταντινούπολη).

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Look at other dictionaries:

  • Ιωάννης — I (Juan).Όνομα δύο βασιλιάδων της Αραγονίας. 1. I. A’ (1350 – 1395). Βασιλιάς της Αραγονίας (1387 95). Ήταν γιος του Πέτρου Δ’, που άφησε τη διακυβέρνηση του κράτους του στη σύζυγό του, Γιολάνδη. Ο Ι. Α’ προστάτευσε τις τέχνες και τα γράμματα,… …   Dictionary of Greek

  • Βυζαντινή αυτοκρατορία — I Β.α., ή αλλιώς Μεταγενέστερο Ρωμαϊκό ή Ανατολικό Ρωμαϊκό Κράτος, αποκαλείται συμβατικά το ανατολικό τμήμα της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Πρωτεύουσα του τμήματος αυτού, που μετά την κατάλυση του Δυτικού Ρωμαϊκού κράτους συνέχισε περίπου για έντεκα… …   Dictionary of Greek

  • Иоанн Златоуст — У этого термина существуют и другие значения, см. Иоанн Златоуст (значения). Иоанн Златоуст ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος …   Википедия

  • Πατέρες της Εκκλησίας — Τίτλος που αποδίδεται από τον 4o αι. σε ομάδα χριστιανών συγγραφέων των οποίων η διδασκαλία θεωρείται ότι ανταποκρίνεται στην ορθή παράδοση και στις δογματικές αρχές που πρεσβεύει η Εκκλησία. Οι αναγκαίες προϋποθέσεις για να περιληφθούν στην… …   Dictionary of Greek

  • ИОАНН ЗЛАТОУСТ — (род. ок. 347, Антиохия – ум. 407, по дороге в Питий, восточный берег Черного моря) один из известнейших отцов церкви; ученик знаменитого языческого ритора Либания. В своих проповедях и поучениях Иоанн Златоуст объясняет Библию и талантливо… …   Философская энциклопедия

  • αγρυπνία ή αγρυπνιά ή αγρύπνια — Το να μένει κανείς άγρυπνος τη νύχτα είτε χωρίς τη θέλησή του (εξαιτίας αρρώστιας, νευρικής ταραχής κλπ.), είτε με τη θέλησή του· η δέηση μέσα στον ναό για τη θεραπεία ασθενούς. (Θρησκ.)Η α. απαντάται σε μεγάλη έκταση στην εθιμική ζωή πολλών λαών …   Dictionary of Greek

  • ИОАНН ЗЛАТОУСТ. Часть II — Учение Считая правильную веру необходимым условием спасения, И. З. в то же время призывал веровать в простоте сердца, не обнаруживая излишнего любопытства и помня, что «природа рассудочных доводов подобна некоему лабиринту и сетям, нигде не имеет …   Православная энциклопедия

  • Οσίου Λουκά, μονή — Μοναστήρι στους δυτικούς πρόποδες του Ελικώνα, μεταξύ Βοιωτίας και Φωκίδας. Κατά τη βυζαντινή και τη μεταβυζαντινή περίοδο αποτελούσε περίφημο πνευματικό και μοναστικό κέντρο της Ελλάδας. Ιδρύθηκε από τον Όσιο Λουκά τον Στειριώτη (Καστρί,… …   Dictionary of Greek

  • θεοφανής — I (1ος αι. π.Χ.). Ιστορικός από τη Μυτιλήνη. Παρακολούθησε τις εκστρατείες του Πομπήιου και τις περιέγραψε, συγκρίνοντάς τις με εκείνες του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αυτό κολάκευσε τον Πομπήιο, που τον αναγόρευσε, το 61 π.Χ., Ρωμαίο πολίτη. Στον… …   Dictionary of Greek

  • Άννα — I Όνομα μυθολογικών προσώπων. 1. Αδελφή της Διδούς, της ερωμένης του Αινεία. Προσπάθησε να τον πείσει να μην εγκαταλείψει την αδελφή της και, όταν αυτός έφυγε (υπακούοντας στις θεϊκές εντολές), η Διδώ αυτοκτόνησε από τη λύπη της. Σύμφωνα πάντως… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”